Uniek inzamel- en recycle­systeem

Over hoe we samen met partners steeds beter recyclen
 

Elektrische en elektronische apparaten moeten goed worden ingezameld en ook zo goed mogelijk worden gerecycled. Het liefst in monostromen: afvalstromen per type of soort materiaal. Kunststof bij kunststof, ijzer bij ijzer en batterijen bij batterijen.

In 2022 hebben we een materiaalrecyclingspercentage behaald van gemiddeld 78% op 106.000 ton e-waste. Daar zijn we trots op. En dat doen we niet alleen; dat doen we samen. Met ketenpartners, producenten en recyclers. Denk aan CENELEC-gecertificeerde (metaal)recyclers als Coolrec, HKS en Riwald en ketenpartners als Renewi, Vonk, PreZero en Holland Circulair.

78% = stabiel

Vorig jaar behaalden we een materiaalrecyclingspercentage van bijna 80%. Met 78% in 2022 blijven we stabiel. Daarbij is het van belang om te bedenken dat producten qua samenstelling steeds complexer worden en het steeds lastiger is om die samengestelde producten te verwerken. Zo neemt het aandeel metaal af in witgoed (vanwege de toepassing van andere materialen), terwijl kunststof toeneemt. Maar kunststof is weer lastiger te verwerken tot grondstof dan metaal.

40% meer apparaten in de afgelopen 10 jaar

Telde een gemiddeld huishouden in 2012 nog 94 apparaten, in 2023 zijn dat er 131. Bijna alles is tegenwoordig een apparaat of werkt op batterijen. Consumenten zijn bij de inzameling van die apparaten een onmisbare schakel: zij helpen al door batterijen uit apparaten te halen en die apart in de zamelen, of door koelkasten en andere grote apparaten bij de juiste inzamelpartners (retail/gemeenten) in te leveren zodat deze uiteindelijk bij gecertificeerde verwerkers verwerkt kunnen worden.

Dat brengt ons ook bij de volgende vraag: hoe isoleer je sommige afvalstromen die hergebruik-potentie hebben uit de grote massa e-waste? En hoe zorg je er nou voor dat het sorteerproces zo goed mogelijk verloopt? Om die uitdagingen aan te gaan zijn we continu in gesprek met onze ketenpartners, producenten en verwerkers. Innovatie speelt hierin een belangrijke rol. Hieronder lichten we enkele voorbeelden toe.

Scheiden LED- en LCD-schermen

Op sorteerlocaties zijn we bezig met het scheiden van LED- en LCD-schermen; LED-schermen bevatten geen kwik en kunnen anders verwerkt worden. Dan moet je ze wel goed kunnen scheiden van de kwikhoudende LCD-schermen. Daarom wordt er gewerkt aan een scanner die werkt met AI-technologie en die via het apparaatlabel kan zien in welke categorie een scherm valt. Op die manier kunnen deze schermen sneller én op een hoogwaardige manier kunnen worden gerecycled.

Meer mooie voorbeelden op een rijtje

Met onze partner Weee Nederland is de inzameling van milieustraten geharmoniseerd en kunnen consumenten materiaal veilig inleveren. Met partners als Midwaste, Meerlanden en Holland Circulair zijn we – in samenwerking met retailers en producenten – aan het kijken of we apparaten kunnen repareren of demonteren om te zien welke onderdelen we nog kunnen gebruiken en daarmee verder stijgen op de R-ladder. Met HKS Metals zetten we in op het verwerken van hoog-risicostromen (denk aan e-waste waar mogelijk nog batterijen in zit) om hoogwaardige recycling mogelijk te maken.

En last-but-not-least: met Road2Work doen we met de hulp van mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt steeds meer kennis op over de samenstelling van materiaalstromen om zo betere recycling mogelijk te maken. Bovendien krijgen CENELEC-gecertificeerde metaalverwerkers als beloning een vergoeding als ze op een verantwoorde manier zorgdragen voor e-waste. Allemaal stappen in de e-waste-keten waarin Stichting OPEN probeert om als regieorganisatie de juiste verbanden te leggen.

Wereldwijd uniek inzamel- en recycle systeem

Met alle Wecycle-inleverpunten komen alle elektrische en elektronische apparaten samen in het inzamelnetwerk van Wecycle. Apparaten worden ingezameld, op verschillende locaties gesorteerd en vanuit daar naar recycling partners vervoerd waar ze verwerkt worden. Zo’n fijnmazig inzamelnetwerk als we in Nederland hebben, bestaat nergens anders ter wereld. Het betekent ook dat vrijwel alle e-waste ergens door handen heen moet. De manier waarop consumenten apparaten inleveren bepaalt ook wat je er nog mee kan: als consumenten een friteuse met vet in dezelfde container plaatsen als een herbruikbaar apparaat, dan help je het recycleproces niet bepaald. Inzetten op het verbeteren van kennis is dus hard nodig: voor consumenten en voor bedrijven.

Als kennisautoriteit en inspirator voor een circulaire economie willen we nieuwe businessmodellen faciliteren. Uiteindelijk geloven we dat de markt materiaalkringlopen zal sluiten en dat het afvalsysteem zich er meer en meer op gaat inrichten om circulair te zijn en te blijven. Daarvoor hebben we nog veel data nodig: welke grondstoffen zitten in apparaten, welke worden nu geëxporteerd, welk hergebruik vindt al plaats? Hoe lopen de materiaalstromen? Iedere stroom heeft een eigen karakter en eigen dynamiek. Dat maakt de inzameling ook zo’n mooie uitdaging!

Playmobil van gerecyclede kunststof

Een groot deel van de ingezamelde elektrische en elektronische apparaten bestaat uit kunststof. Een van de hoogtepunten in 2022 is de manier waarop onze verwerkingspartner Coolrec samen met Playmobil gerecyclede plastics gebruikt voor de Wiltopia-playmobil lijn; een wereldprimeur.

Meer dan 80% van het speelgoed is gemaakt van kunststoffen die uit koelkasten worden teruggewonnen en zo op een goede en veilige manier op de markt terugkeert als speelgoed. Een mooi voorbeeld van hoe je een e-waste-kringloop sluit: is er vraag op de markt voor gerecyclede plastics en kan de keten van inzamelaars, transporteurs en recyclers de kwaliteit leveren die nodig is? Wij gaan ervoor!

Bekijk de cijfers recyclen.