Stichting Organisatie Producentenverantwoordelijkheid E-waste Nederland (OPEN) verwacht een exponentiele stijging van het aantal afgedankte zonnepanelen in de komende 20 jaar. Dat zegt de stichting op basis van onderzoek dat zij door TNO heeft laten uitvoeren. Als gevolg van de energietransitie zal het aantal geïnstalleerde zonnepanelen snel doorgroeien naar 42,8 Gigawatt (circa 140 miljoen zonnepanelen) in 2030. Om de recycling en verwerking van de zonnepanelen in de toekomst te kunnen financieren, lanceert Stichting OPEN op 1 juli 2023 een voorziening en wel “Voorziening Zonnepanelen Nederland”. De Stichting heeft hierover overeenstemming bereikt met producenten en importeurs van zonnepanelen. Stichting OPEN-directeur Jan Vlak: “We nemen nu maatregelen om voorbereid te zijn op toekomstige afvalstromen. Met een stabiel tarief voor de komende jaren kunnen we de hoogwaardige verwerking van afgedankte zonnepanelen straks garanderen.”

Stichting OPEN regelt de inzameling en verwerking van afgedankte zonnepanelen. Het aantal zonnepanelen zal zeker in de komende 20 jaar flink groeien, omdat steeds meer consumenten kiezen voor duurzame vormen van energie. Het huidige tarief is gebaseerd op een omslagsysteem, waarbij nog nauwelijks zonnepanelen afval vrijkomt. Dat omslagsysteem is met een toenemende afvalstroom niet meer toereikend. Daarom is in overleg met de branche vastgesteld dat een tarief nodig is van 40 Euro per ton.

Waardevolle stoffen uit zonnepanelen

Eind december 2021 was er 14 Gigawatt (GW) aan zonnepanelen geïnstalleerd in Nederland. Omgerekend zijn dat ongeveer 46 miljoen panelen. Vanwege de energietransitie zal dit aantal snel doorgroeien naar 42,8 GW (circa 140 miljoen panelen) in 2030. Tegen 2044 zal de groei naar verwachting stabiliseren op 87,5 GW (circa 290 miljoen panelen). Na een levensduur van tussen de 15 en 30 jaar zullen zonnepanelen worden afgedankt.

De afvalstroom van zonnepanelen zal ondertussen toenemen totdat er op enig moment een vervangingsmarkt ontstaat. Tegelijkertijd met deze overgang naar een vervangingsmarkt vindt ook de transitie naar een circulaire economie plaats. Daarom zal Stichting OPEN naast het verwerken van het huidige afval en de opbouw van het fonds óók werken aan het optimaliseren van de terugwinning van waardevolle stoffen als zilver, silicium en glas – naast het aluminium dat nu al eenvoudig kan worden hergebruikt. Op deze manier gaan circulariteit en kostenefficiënte recycling hand in hand. “Onderdeel van het groeien en professionaliseren van onze sector is ook voldoende aandacht besteden aan recycling. Dit voorstel is een belangrijke stap om hier nader invulling aan te geven”, aldus Wijnand van Hooff, Algemeen Directeur van Holland Solar, de branchevereniging van de Nederlandse zonne-energiesector.

Het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, dat verantwoordelijk is voor de transitie naar een circulaire economie, reageert positief op de aanpak van Stichting OPEN. “De sterke groei van het aantal zonnepanelen als gevolg van de energietransitie maakt voortvarende actie noodzakelijk. Wij vinden het goed dat Stichting OPEN en de branche het initiatief nemen voor deze concrete bijdrage aan het realiseren van een circulaire economie in Nederland”, aldus het ministerie.

Zie ook: Leveringsketen zonnestroom in Nederland – Circulaire Kennis en 22-12822_tno_rapport_recycling_zonnepanelen.