Stand van zaken implementatie Batterijenverordening

De Batterijenverordening (EU 2023/1542) is sinds 18 februari 2024 van kracht. Deze vervangt de oude Batterijenrichtlijn uit 2006 en stelt nieuwe eisen aan jou als producent of importeur van batterijen. Dat geldt ook als de batterij onderdeel is van een elektrisch apparaat. In Nederland is de implementatie van de Batterijenverordening vertraagd. Ben je producent of importeur van batterijen, dan moet je wel actie ondernemen. Je leest hier meer over de verordening en de acties. 

De verordening is van toepassing op vijf categorieën batterijen: 

• Draagbare batterijen (zoals AA en AAA) 

• Start-, verlichting- en ontstekingsbatterijen 

• Batterijen voor elektrische voertuigen (EV’s) 

• Batterijen voor lichte vervoersmiddelen (zoals e-bikes en e-scooters) 

• Industriële batterijen 

Voor de eerste vier categorieën zijn er in Nederland al collectieve inzamelsystemen: 

• Stichting OPEN (voor categorie 1) 

• Auto Recycling Nederland (voor categorie 2 en 3) 

• Scooter Recycling Nederland (SRN) en Stichting EPAC (voor categorie 4) 

Voor de industriële batterijen bestaat zo’n collectieve oplossing nog niet. Binnen de sector wordt gewerkt aan een collectief systeem voor thuisbatterijen binnen deze categorie. 

Batterijenregister en goedkeuringsprocedure

De verordening stelt eisen aan de volledige levenscyclus van batterijen: van ontwerp en productie tot gebruik, inzameling en recycling. Hier focussen we op twee onderdelen binnen de verordening die nú om actie vragen: het batterijenregister en de goedkeuringsprocedure. Als producent of importeur ben je verplicht om je individueel te registreren in het nieuwe batterijenregister. Rijkswaterstaat zal dit register beheren namens het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. Ben je aangesloten bij een collectieve inzamelorganisatie (zoals Stichting OPEN, EPAC of ARN)? Dan levert deze organisatie je gegevens collectief aan, wat het registratieproces een stuk makkelijker maakt. Daarnaast moet je een goedkeuringsprocedure doorlopen. Dit gebeurt via een aanvraagformulier waarin wordt beoordeeld of je voldoet aan je producentenverantwoordelijkheid. Je kunt dit formulier zelf indienen, maar ook dit wordt – als je bent aangesloten bij een collectief – collectief ingediend. Zie hieronder wat je moet doen. 

Industriële batterijen: collectieve aanvraag nog niet haalbaar

Voor industriële batterijen is er nog geen landelijke producentenorganisatie. Daarom is een collectieve goedkeuringsaanvraag op dit moment geen realistische optie. Een individuele aanvraag is voorlopig de enige optie. Maar dat brengt aanzienlijke financiële en juridische risico’s met zich mee. Uit meerdere juridische onderzoeken blijkt dat de aanvrager (een producentenorganisatie of een individuele producent/importeur) financieel verantwoordelijk is voor de volledige breedte van de categorie industrieel en ook inzamelverplichtingen heeft over deze volledige breedte.  

Tijdelijke werkwijze via Stichting OPEN

Stichting OPEN faciliteert een registratieproces op basis van de huidige Algemeen Verbindend Verklaring (AVV), die geldig is tot en met 31 december 2028. Producenten van draagbare batterijen (0–5 kg) kunnen zich via Stichting OPEN registreren op het online platform MyOPEN. Het registratienummer dat daarbij wordt verstrekt is onderdeel van het huidige proces en zal ook na de introductie van het batterijenregister in MyOPEN worden gehanteerd.   

Producenten kunnen dit registratienummer desgewenst aan derden communiceren en verwijzen naar de openbare producentenlijst op onze website. Dit biedt een best effort-benadering om aan te tonen dat registratie in Nederland heeft plaatsgevonden, zolang het formele register van Rijkswaterstaat nog niet operationeel is. 

Inzet op een collectieve oplossing voor industriële batterijen/thuisbatterijen

Stichting OPEN spant zich, in overleg met het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat en Rijkswaterstaat, in om ondanks de knelpunten in de Batterijenverordening te komen tot evenwichtige oplossingen in relatie tot de financiële risico’s en de inzamelverplichtingen. Onze inzet is om te komen tot een collectieve invulling van de producentenverantwoordelijkheid voor de categorie industriële batterijen via segmenten, in het bijzonder het segment thuisbatterijen. Voor (in eerste instantie uitsluitend) dat segment binnen industrieel onderzoekt Stichting OPEN samen met brancheorganisaties Holland Solar, SBFN, ESNL en SMR en de overheid de mogelijkheden voor een collectieve aanpak. 

Voor grotere industriële batterijen zullen op termijn maatwerkafspraken nodig zijn tussen bedrijven en producentenorganisaties. 

Wat betekent bovenstaande voor jou?

Ben je producent of importeur van industriële batterijen? Dan ben je sinds 18 augustus 2025 verplicht om een individuele goedkeuringsaanvraag in te dienen. Omdat er juridisch gezien geen afbakening van de innameverplichting mogelijk is, ben je dan verantwoordelijk voor álle industriële batterijen (in de afvalfase) ook die van anderen. Zonder een collectief systeem loop je het risico dat je moet betalen voor verwerking/recycling van batterijen die je niet zelf op de markt hebt gebracht. Dit maakt de situatie complex en risicovol. Stichting OPEN overlegt met brancheorganisaties en het ministerie om tot werkbare oplossingen te komen. We hopen snel duidelijkheid te krijgen over een eventuele uitstel van de verplichtingen. 

Wat kun je nu al doen?

We adviseren je dringend om je alvast voor te bereiden op de registratieverplichting: 

• Houd gegevens bij over de import en verkoop van je industriële batterijen. 

• Volg de ontwikkelingen via de website van Rijkswaterstaat. 

• Zorg dat je straks snel kunt voldoen aan de registratieplicht en goedkeuringsaanvraag. 

Disclaimer

De inhoud van dit bericht is uitsluitend informatief van aard en niet bindend. Aan de inhoud kunnen geen rechten worden ontleend. Stichting OPEN aanvaardt geen aansprakelijkheid voor gevolgen van handelen of nalaten op basis van deze informatie. Voor formele interpretatie van de verordening en de nationale implementatie verwijzen wij naar Rijkswaterstaat en het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. 

Vragen en ondersteuning

Voor vragen over de Batterijenverordening, de registratie of producentenverantwoordelijkheid kunt u terecht bij de Helpdesk Afvalbeheer van Rijkswaterstaat 

• Via de website van RWS
• Telefonisch: 088 7977102 (werkdagen 9:00–12:00, tot 25 augustus niet bereikbaar)
• Online: https://www.afvalcirculair.nl/contact/helpdesk-afvalbeheer/ 

Of bel voor de werkwijze via Stichting OPEN naar Producenten Services 079 – 760 0630 of producenten@stichting-open.org.